W rozwoju dziecka od momentu zapłodnienia do osiągnięcia pełnej dojrzałości biologicznej wyróżnia się wiele złożonych etapów zaprogramowanych i uwarunkowanych przez czynniki genetyczne, hormonalne i środowiskowe.
W czasie pokonywania kolejnych etapów rozwojowych dochodzi do ciągu przeobrażeń w zakresie doskonalenia morfologii i funkcji komórek, tkanek i narządów oraz ustroju jako całości. Znajomość specyfiki etapów rozwoju dynamiki procesów wzrastania i dojrzewania jest niezbędna do prawidłowego postępowania rehabilitacyjno-korekcyjnego i prognozowania rozwoju dziecka.
Okresy rozwoju dziecka
Okresy rozwoju dziecka możemy podzielić na:
- prenatalny (śródmaciczny) obejmujący okres życia płodowego i trwający w prawidłowo przebiegającej ciąży 38-42 tygodnie.
- postnatalny (pozamaciczny).
Okres prenatalny to czas najszybszego tempa rozwoju w ontogenezie. Wraz z początkiem fazy płodowej rozpoczyna się aktywność neurologiczna płodu (skurcze mięśni i ruchy izolowanych okolic ciała). Pierwsze ruchy płodu takie jak rozpychanie, kopanie widoczne są około 14 tygodnia. W następnej kolejności rejestruje się ruchy połykania, odruch ziewania i przeciągania. Od 17 tygodnia ciąży zauważalne są ruchy chwytne zaś od 24 zaczyna się odruch ssania. W 20 tygodniu występują wszystkie wzorce motoryczne takie jak u noworodków. Czynność elektryczna mózgu jest wyraźna. Na początku drugiego trymetru ciąży płód wykonuje kilkanaście tysięcy różnych ruchów w ciągu dnia, reaguje na smak wód płodowych, jest wrażliwy na dotyk i zmiany ciśnienia w przestrzeni, w której jest zanurzony. W 5 miesiącu ciąży matka odczuwa pierwsze ruchy dziecka. Dziecko może się obracać, przeciągać, kopać, ma czkawkę. W kolejnym miesiącu pojawia się faza szybkich ruchów gałek ocznych, która świadczy o rozpoczęciu rejestracji i zapamiętywania wrażeń i odczuć.
Dalszy rozwój dziecka
W trzecim trymetrze doskonali się praca wszystkich narządów i układów. Dziecko reaguje na bodźce akustyczne oraz stany emocjonalne matki. Prawidłowy przebieg okresów prenatalnego i perinatalnego determinuje właściwy rozwój dziecka w jego dalszych okresach życia pozałonowego. Do ponad 70 % uszkodzeń struktur mózgu dochodzi w okresie prenatalnym, 20% w perinatalnym zaś 10% w okresie postnatalnym.
Pierwsze 3 lata życia dziecka
Najbardziej intensywny rozwój ma miejsce w pierwszych 3 latach życia dziecka. Jest to okres ogromnych możliwości wykorzystania potencjału genetycznego dziecko, ale tez czas niezwykłej podatności na działanie czynników środowiskowych. Mózg jest wówczas najbardziej podatny na kształtowanie zarówno przez doświadczenia fizyczne, społeczne, poznawcze i emocjonalne. Czynniki genetyczne odgrywają ważną rolę w rozwoju układu nerwowego. Niemniej jednak należy zwrócić uwagę, że w miarę postępu rozwoju mózgu coraz większego znaczenia nabierają czynniki środowiskowe, które znacznym stopniu determinują różnicowanie neuronów, budowaniu sieci dendrytów, formowaniu połączeń synaptycznych czy apoptozie, determinując ostatecznie kształt i funkcjonowanie systemu nerwowego. Zjawisko to określamy mianem plastyczności mózgu.
Rehabilitacja niemowląt, dzieci
Przyczyn, z którymi rodzice zgłaszają się na rehabilitację do naszego Centrum ze swoimi dziećmi jest wiele. Mogą to być urazy doznane w wyniku wypadku, nieprawidłowości w rozwoju oraz choroby o rozmaitym podłożu.
W Centrum Rehabilitacji i Osteopatii Osteo-Med zajmujemy się kompleksową rehabilitacją (fizjoterapią) dzieci już od momentu narodzi aż do momentu wejścia w dorosłe życie. Rehabilitację dzieci i niemowląt prowadzimy w oparciu o nowoczesne, uznawane na całym świecie- a co najważniejsze bezpieczne metody fizjoterapii. Nasi specjaliści są absolwentami licznych szkoleń i kursów poświęconych rehabilitacji dzieci i niemowląt.
