Rehabilitacja

ZESPÓŁ KANAŁU ŁOKCIOWEGO (Zespół Guyona)

W przypadku zespołu kanału łokciowego dochodzi do negatywnego ucisku nerwu łokciowego z tą różnicą, że na poziomie nadgarstka. Przyczyną stanu chorobowego są urazy, schorzenia kostno- stawowe bądź neurologiczne.

Dolegliwości chorobowe pojawiają się kiedy dochodzi do ucisku nerwu łokciowego w obrębie obszaru utworzonego przez kość haczykowatą, grochowatą oraz więzadło poprzeczne nadgarstka.

Nerw łokciowy jako główny nerw ruchowy ręki odpowiada ze funkcje serdecznego i małego palca oraz w określonym stopniu kciuka. Dlatego też ucisk nerwu łokciowego związany jest z uczuciem drętwienia opuszków tych właśnie palców. Z czasem pojawiają się dokuczliwe bóle ręki oraz zaburzenia czucia.

Jest wiele przyczyn, które odpowiadają za pojawienie się ucisku nerwu łokciowego w kanał nadgarstka. Mogą one być spowodowane m.in. urazami w obrębie stawu nadgarstkowego, wady anatomiczne, reumatoidalne zapalenie stawów, choroby zwyrodnieniowe, torbiel galaretowata na nadgarstku, pozycja uciskowa ( np. poruszanie się o kulach, chwyt kierownicy podczas jazdy samochodem, podnoszenie ciężarów)

Objawy zespołu Guyona

Najczęściej występujące objawy Zespołu Guyona polegają na:

• zaburzeniu czucia od palców do przedramienia;
• uczucie zmiany temperatury;
• drętwienie, mrowienie;
• dolegliwości nasilają się nocą;
• ograniczona ruchomość nadgarstka i palców;
• niemożność wykonywania pewnych ruchów ( np. szczypanie)

Diagnoza i rehabilitacja zespołów uciskowych nerwy łokciowego

Neuropatie uciskowe to bardzo poważne schorzenie, które wymaga fachowej pomocy specjalisty osteopaty. Przed ustaleniem programu leczenia i przystąpieniem do rehabilitacji należy dokonać oceny stopnia uszkodzenia i jego dokładnego miejsca.

Ponadto sprawdzana jest siła mięśniowa, ruchomość ręki oraz poziom czucia. Leczenie osteopatyczne neuropatii uciskowej odbywa się w oparciu o neuromobilizację czyli specjalistyczną terapię manualną, która oddziałuje na struktury tkanek nerwowych poprzez napinanie i rozciąganie określonych części układu nerwowego.

Dzięki technikom neuromobilizacji następuje szybka poprawa podrażnionych nerwów, bowiem dochodzi do poprawy elastyczności tkanek oraz wspomagania procesów regeneracyjnych i naprawczych uszkodzonego nerwu. Stosuję również artykulacje oraz balansowanie więzadłowe (BLT) oraz sprawdzam funkcjonowanie całej kończyny objętej problemem.

U pacjentów z zespołem uciskowym nerwu łokciowego z powodzeniem sprawdza się metoda kinesiology tapingu, która polega na oklejaniu zmienionego chorobowo miejsca specjalnymi taśmami, które wspomagają procesy leczenia.

ŁOKIEĆ TENISISTY, ŁOKIEĆ GOLFISTY (entezopatie)

Bardzo częstym schorzeniem, z którym pacjenci zgłaszają się do mojego gabinetu jest tzw. łokieć tenisisty czyli zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej dotyczące mięśni prostowników nadgarstka oraz potocznie nazywany łokieć golfisty czyli schorzenie polegające na zapaleniu nakłykcia przyśrodkowego kości ramiennej dotyczące mięśni zginaczy nadgarstka.

Stan zapalny pojawiający się w okolicach przyczepu mięśni jest odpowiedzią na nadwyrężenie bądź przeciążenie aparatu mięśniowo-ścięgnistego co powoduje długotrwałe napięcie spoczynkowe mięśni.

Łokieć tenisisty
Wiele osób mylnie sądzi, że na dolegliwość tą narażeni są tylko tenisiści, jednak nic bardziej mylnego. Tenisiści stanowią bowiem tylko 10 % pacjentów z bolesnym problemem „ łokcia tenisisty”.

Na zapalenie nadkłykcia narażeni są głównie pacjenci w przedziale wiekowym 30-65 lat, jednakże problemy ze ścięgnami najbardziej uaktywniają się u osób 45-55 lat. Przypadłość ta bardzo często pojawia się u osób, które na co dzień wiele czasu spędzają na pracy z komputerem czyli u informatyków, sekretarek, urzędników, pracowników biurowych itp., oraz osób, którzy wiele operują nadgarstkiem np. elektrycy.

Dzieje się tak, gdyż osoby te wykonują wiele specyficznych ruchów np. półobrotowe ruchy nadgarstka , podczas których dochodzi do długotrwałego przeciążenia ręki. Skutkuje to dużym napięciem mięśni oraz mikrourazami przyczepu oraz ścięgien w rezultacie czego włókna kolagenowe mają znacznie osłabioną strukturę.

Dolegliwości związane z łokciem mogą pojawić się również u osób stroniących od aktywności fizycznej. Dochodzi bowiem do zmian o charakterze zanikowym, które polegają na osłabieniu mięśni i ścięgien a w konsekwencji ich zaniku. Oznacza to, że u osoby na co dzień nie wykazującej aktywności fizycznej może dojść do naderwania ścięgna podczas prozaicznych czynności tj. skręcanie mebli. Podwyższonej zachorowalności na łokieć tenisisty sprzyja palenie tytoniu.

Objawy łokcia tenisisty

Głównym objawem łokcia tenisisty jest ból, który uaktywnia się przy wykonywaniu określonych ruchów. Zazwyczaj pojawia się i nasila gdy dochodzi do prostowania łokcia i nadgarstka. Zdarza się, że promieniuje on do tylnej części przedramienia, do nadgarstka bądź grzbietowej powierzchni ręki. Ból uaktywnia się przy wykonywaniu ruchów obrotowych, chwytaniu, naciskania. Występuje wyraźna tkliwość przy ucisku / nacisku. Pacjenci często także zgłaszają objawy nagłego paraliżującego kłucia w łokciu.

Łokieć golfisty

Schorzenie to powstaje podobnie jak łokieć tenisisty w wyniku przeciążenia ale innej grupy mięśni.
Za dolegliwości bólowe, które potocznie nazywamy łokciem golfisty odpowiada najczęściej uszkodzenie przyczepów mięśnia nawrotnego obłego, mięśnia zginacza łokciowego nadgarstka, mięśnia zginacza powierzchownego palców oraz mięśnia zginacza promieniowego nadgarstka.

Częste powtarzanie ruchu np. rzuty, bądź też niewłaściwa technika uderzeń, dźwiganie, te czynności mogą powodować bolesny uraz w okolicy łokcia. Najczęściej na dolegliwość tą narażeni są osoby z nadmierną koślawością stawu łokciowego, wrodzoną wiotkością, wykonujące sporty z elementami rzutów, golfiści, jak również osoby z osłabioną siłą mięśni zginających nadgarstek.

Schorzenie może występować również u osób uprawiających rekreacyjnie sporty takie jak badminton czy squash. Łokieć golfisty jest także chorobą zawodową m.in. informatyków, pracowników biurowych, elektryków, stolarzy itp.

Objawy łokcia golfisty

Pacjenci, którzy borykają się z problemem łokcia golfisty skarżą się na silny ból po stronie nadkłykcia przyśrodkowego (przyśrodkowej stronie łokcia) początkowo występujący przy wykonywaniu ruchów, później zaś pojawiający się nawet w stanie spoczynku. Dodatkowo odczuwalne jest znaczne osłabienie siły mięśniowej oraz uczucie sztywności w chorym łokciu.

Diagnostyka i rehabilitacja łokcia golfisty i tenisisty

Dolegliwości związane z łokciem tenisisty i golfisty są bolesne i znacznie utrudniają choremu wykonywanie normalnej aktywności fizycznej. Dlatego też nie należy zwlekać z podjęciem odpowiedniej terapii osteopatycznej tylko możliwie jak najszybciej uwolnić się od bólu i dyskomfortu i zgłosić się do specjalisty osteopaty. Zaniedbania mogą bowiem doprowadzić do pogłębiania nieprawidłowości w obrębie przyczepu mięśni. Rodzaj terapii dobierany jest po przeprowadzeniu wywiadu zdrowotnego z pacjentem, na podstawie badania palpacyjnego określającego rodzaj i rozległość uszkodzenia, oraz testów różnicujących inne dolegliwości występujące w tej okolicy ciała.

Zdecydowanie odradzam rozpoczęcie leczenia łokcia tenisisty i golfisty od uśmierzania bólu za pomocą sterdydów, które niestety są powszechnie stosowane przez lekarzy przy tego typu schorzeniach.

Zastrzyki te dają jedynie krótkotrwałe, złudne poczucie ulgi, jednak tak naprawdę nie leczą przyczyny dolegliwości. Co więcej mają bardzo destrukcyjny wpływ na organizm, bowiem uszkadzają chrząstkę stawową oraz ścięgna, co w konsekwencji sprawia, że są one bardziej podatne na ponowne uszkodzenia. Istotą podejmowanego leczenia osteopatycznego jest znalezienie i wyeliminowanie przyczyny a nie tylko skupianie się na działaniu przeciwbólowym.

Niezastąpione jest w takich przypadkach leczenie manualne. Bardzo pomocnym zabiegiem osteopatycznym jest głęboki masaż poprzeczny, techniki mięśniowo-powięziowe oraz (MET) techniki energizacji mięśniowej, który rozluźnia mięśnie przeciążonej ręki. Terapia manualna oprócz likwidowaniu bólu uruchamia także procesy naprawcze w uszkodzonych mięśniach, również wysoką skuteczność wykazują techniki, która polega na mobilizacji w płaszczyźnie powierzchni stawowych.

Schorzenia w obrębie łokcia leczę także za pomocą igłoterapii suchej, bowiem metoda ta wykazuje dużą skuteczność w walce bólem. W celu zmniejszenia dolegliwości bólowych jak również przyspieszenie gojenia stosuje się także Kinesiology taping czyli oklejanie chorego łokcia specjalnymi taśmami.

Praktyczne porady

Jeśli na co dzień Twoja praca wymaga od Ciebie długotrwałego korzystania z komputera w celu uniknięcia problemu łokcia tenisisty odpowiednio zadbaj o swoje stanowisko pracy. Przede wszystkich zwróć uwagę, aby klawiatura leżało płasko na blacie. Ważne jest to, aby unikać napięć mięśni poprzez unoszenie dłoni do góry.

Dodatkowo pamiętaj o prawidłowym ułożeniu przedramienia na blacie całą powierzchnią z wyłączeniem łokcia. Chodzi o to aby unikać ucisku na nerw łokciowy. Podczas pracy stosuj krótkie ćwiczenia np. „ wykręcanie żarówek” czy naprzemienne zginanie i prostowanie nadgarstka podczas gdy łokieć pozostaje wyprostowany.

ZESPOŁY UCISKOWE NERWU ŁOKCIOWEGO

Neuropatie uciskowe czyli zespoły uciskowe nerwu łokciowego są powszechnie występującym schorzeniem dotyczącym kończyny górnej. Zaburzenia te mogą powodować zaburzenia czucia, przeczulice bądź parestezje czyli czucie opaczne, które objawia się najczęściej mrowieniem, rwaniem, drętwieniem lub zmianą temperatury skóry.

Źródłem tych przykrych dolegliwości jest ucisk nerwów kończyny górnej, do którego dochodzi najczęściej w okolicy łokcia lub nadgarstka. W pierwszej fazie choroby dochodzi do zaburzeń percepcji dotyku, później zaburzeniu ulega odczuwanie temperatury oraz bólu.

Zespół rowka nerwu łokciowego
Schorzenie to dotyczy najczęściej mężczyzn i występuje w kończynie dominującej. Anatomicznie nerw łokciowy przebiega w płytkim rowku kostnym znajdującym się tuż pod skórą. Nerw ten oplata wystająca część kostną kości ramiennej i jest bardzo narażony na różnego rodzaju uszkodzenia. W konsekwencji pojawiają się nieprzyjemne dolegliwości tj. mrowienie, drętwienie itp., ból oraz zaburzenia ruchomości ręki.

Do najczęstszych przyczyn zespołu rowka nerwu łokciowego zaliczyć można urazy stawu łokciowego oraz okolicy samego rowka, choroby zwyrodnieniowe stawów, reumatoidalne zapalenie stawów, zaburzenie ukrwienia, przeciążenia oraz długotrwała pozycja uciskowa ( np. u osób poruszających się o kulach łokciowych), guzy kanału nerwu łokciowego, inne choroby tj. cukrzyca, zapalenia wirusowe itp. W wyniku tych nieprawidłowości zachodzi negatywny proces polegający na pogrubianiu tkanek miękkich, pojawiają się blizny, zmiany na poziomie kostnym i chrzęstnym, które powodują drażnienie oraz ucisk nerwu łokciowego.

Objawy zespołu rowka nerwu łokciowego

Najczęstsze objawy zespołu rowka nerwu łokciowego:

• ból pojawiający się w okolicy rowka o charakterze promieniującym;
• zaburzenia czucia zwłaszcza w wewnętrznej stronie przedramienia oraz okolicy małego i serdecznego palca;
• zaburzona percepcja ruchu oraz czucie temperatury, uczucie drętwienia, rwania, mrowienia;
• znaczne osłabienie siły mięśniowej;
• zaniki mięśniowe;

ZAPALENIE KALETKI ŁOKCIOWEJ

Przyczyną zapalenia kaletki łokciowej jest niewątpliwie uraz łokcia oraz jego przeciążenia. Dochodzi do nich na przykład podczas upadku na łokieć lub np. wykonanie gwałtownego ruchu bez odpowiedniego przygotowania i rozgrzewki.

Do rozwoju stanu zapalnego może dojść również w wyniku długotrwałej, wymuszonej pozycji ręki, np. u wspomnianych przy okazji łokcia tenisisty i golfisty informatyków, sekretatek, pracowników biurowych itp.

W grupie ryzyka pozostają osoby cierpiące na choroby reumatoidalne np. reumatoidalne zapalenie stawów, dnę moczanową, łuszczycowe zapalenie stawów. Zapalenie kaletki łokciowej wywołane może być także rożnymi infekcjami np. gruźlica.

Kaletka łokciowa pełni bardzo istotną funkcję, bowiem zmniejsza tarcie tkanek. Anatomicznie kaletka łokciowa umiejscowiona jest w tylnej części łokcia na przyczepiającej się do wyrostka łokciowego warstwie ścięgien mięśni prostowników łokcia. Ułożona jest dość powierzchownie co czyni ją bardzo podatną na wszelkiego rodzaju infekcje i urazy. Pierwszym objawem uszkodzenia kaletki jest pojawienie się obrzęku, co spowodowane jest pojawieniem się w niej płynu.

Objawy zapalenia kaletki łokciowej

• obrzęk występujący lokalnie, ograniczony do tylnej części łokcia;
• ból w trakcie ruchu, w czasie spoczynku może przechodzić w sztywność;
• tkliwość zazwyczaj mająca miejsce przy zapaleniu bakteryjnym;
• ograniczenie ruchomości;

Diagnoza i rehabilitacja kaletki łokciowej

Zazwyczaj do postawienia rozpoznania wystarczy wywiad zdrowotny z pacjentem i badanie palpacyjne. Bardzo istotne znaczenia mają wiadomości o przebytych urazach. Uprzednie skaleczenie okolic kaletki może stanowić przyczynę zapalenia kaletki o podłożu bakteryjnym. Należy także zwrócić uwagę na choroby reumatoidalne i autoimmunologiczne występujące w rodzinie chorego.

Leczenie osteopatyczne kaletki łokciowej opiera się na badaniu manualnym i obejmuje gamę odpowiednio dobranych ćwiczeń oraz technik mobilizacyjnych. W leczeniu bardzo przydatna jest także igłoterapia sucha.

W celu zmniejszenia dolegliwości bólowych jak również przyspieszenia procesów naprawczo-regeneracyjnych stosuje się także technikę kinesiology tapingu.

SZTYWNY ŁOKIEĆ

Prawidłowy zakres zgięcia i wyprostu stawu łokciowego to około 145 stopni z pozycji pełnego wyprostu. Jeśli jednak dojdzie do wystąpienia procesów patologicznych wówczas może dojść do znacznego ograniczenia tego łuku.

Przyjęta nazwa „sztywny łokieć” odnosi się do upośledzenia funkcji, w sytuacji kiedy wspomniane ograniczenia przekraczają wartość 30 stopni dla wyprostu oraz 120 stopni dla zgięcia. Ograniczenia ruchomości łokcia są najczęściej rezultatem zmian zachodzących w tkankach miękkich i kościach.
Jeśli chodzi o przyczyny sztywnego łokcia możemy je podzielić na urazowe i nieurazowe.

Do pierwszej grupy zaliczymy:

• złamania stawowe;
• wolne ciała;
• wtórną chorobę zwyrodnieniową;
• uszkodzenia chrzęstno kostne.

W przypadku przyczyn nieurazowych możemy wyszczególnić:

• choroby reumatoidalne;
• czynniki jatrogenne;
• infekcyjne zapalenie stawów;
• uwarunkowania anatomiczne ( przemieszczanie głowy kości promieniowej).

Klasyfikacja czynników, które powodują sztywność łokcia może zostać podzielona na uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne. Jeśli chodzi o wewnętrzne przyczyny wpływające na zmniejszenie zakresu ruchu możemy wyróżnić:

• krwawienie dostawowe;
• obrzęk;
• ankyloza powierzchni stawowych;
• zapalenie pourazowe stawu;
• tworzenie tkanki ziarninowej;
• zrosty śródstawowe;
• niekongruencja powierzchni stawowych.

Jeśli zaś chodzi o czynniki zewnętrzne wyszczególniamy:

• obkurczenie więzadeł;
• obkurczenie torebki;
• przykurcz ścięgnisto-mięśniowy;
• oparzenia
• zwapnienia heterotropowe
• fibro dysplazję kostniejącą
• czynniki jatrogenne.

Rehabilitacja zespołu sztywnego łokcia

Z uwagi na mnogość czynników różnego rodzaju, wpływających na uszkodzenia w stawie łokciowym, leczenie sztywnego łokcia nie jest łatwe. Jeśli pacjent zaobserwuje u siebie ograniczenia w ruchomości stawu łokciowego powinien od razu zareagować i odwiedzić gabinet fizjoterapeutyczny. Im wcześniej wprowadzone zostaną zabiegi rehabilitacyjne, tym lepsze uzyskamy efekty.

CHOROBA PANNERA

Choroba najczęściej dotyczy chłopców przed 10 rokiem życia. Występuje zazwyczaj u dzieci bardzo aktywnych fizycznie, w szczególności kiedy ich aktywność fizyczna obejmuje czynności rzutowe oraz podpory ( np. baseball, gimnastyka artystyczna, akrobatyka).

Choroba Pannera zaliczana jest do chorób, które określa się mianem jałowych martwic. Uznaje się, że choroba Pannera jest odpowiednikiem choroby Parthesa, która dotyczy bioder.

Mechanizm powstawania schorzenia został opisany przez Hansa Jessena Pannera w 1927-1929 roku.
Choroba Pannera najczęściej objawia się bólem ( głęboki, rozlany), szczególnie w okolicy bocznej łokcia.

Dolegliwości bólowe nasilają się podczas aktywności fizycznej, zaś ustępują podczas spoczynku. Niejednokrotnie zauważalny jest obrzęk okolicy główki kości ramiennej. Zdarza się, że dochodzi do ograniczenia zgięcia.

Rehabilitacja choroby Pannera

Dolegliwości przy chorobie Pannera znacznie utrudniają codzienne funkcjonowanie, zwłaszcza w uprawianie sportu, z uwagi na towarzyszący silny ból. W przypadku choroby Pannera stosuje się leczenie zachowawcze.

Początkowo zalecane jest odciążenie kończyny i unikanie ruchów, powodujących ból. W procesie rehabilitacji stosuje się różnorodne techniki terapii manualnej, których zadaniem jest niwelowanie bólu oraz wspomaganie pacjenta, w powrocie do pełnej sprawności.

NIESTABILNOŚĆ TYLNO - BOCZNA ŁOKCIA

Staw łokciowy składa się z trzech oddzielnych stawów: ramienno-łokciowego, ramienno-promieniowego, promieniowo-łokciowego bliższego. W celu poprawnego funkcjonowania, każdy z nich potrzebuje stabilizatorów, niepozwalających na niekontrolowane przemieszczanie powierzchni stawowych względem siebie.

Funkcję tę sprawują m.in. więzadła, wspierane przez torebkę stawową oraz ścięgna mięśni. Jeśli na poziomie któregoś ze wspomnianych elementów dojdzie do zaburzeń wówczas może pojawić się patologiczny ruch, który wywiera negatywny wpływ na okoliczne tkanki. Powtarzalność powyższej sytuacji określamy jako niestabilność.

W obrębie łokcia najczęściej dochodzi do niestabilności tylno-bocznej, wywołanej niewydolnością kompleksu więzadeł bocznych. Zaburzenia mogą prowadzić do nawracających zwichnięć, podwichnięć kości promieniowej ku tyłowi i rotacji zewnętrznej kości łokciowej.

W grupie przyczyn rozwinięcia się niestabilności tylno-bocznej łokcia, poza urazami znajdują się czynniki jatrogenne. Niejednokrotnie do upośledzenia funkcji więzadeł dochodzi po zabiegach chirurgicznych łokcia. Nierzadko nieprawidłowość może być wywołana leczeniem iniekcyjnym łokcia tenisisty, bowiem wielokrotne ostrzykiwanie sterydowe wpłynąć może zarówno na degenerację chrząstki stawowej jak również wywołać zmiany w tkankach łącznych okolicy, powodując ich niewydolność.

Dodatkową przyczyną niestabilności tylno-bocznej są przeciążenie (np. chodzenie o kulach) połączone z czynnikami wrodzonymi ( np. łokieć szpotawy, wiotkość więzadłowa uogólniona).

Typowe objawy niestabilności tylno-bocznej
Pacjenci odwiedzający centrum rehabilitacji i osteopatii Osteo-Med najczęściej skarżą się na:

• ból okolicy bocznej łokcia;
• trzaskanie, klikanie, przeskakiwanie w okolicy łokcia, którym towarzyszą dolegliwości bólowe;
• niepewność przy wykonywaniu określonych ruchów.

Rehabilitacja niestabilności tylno-bocznej

W niektórych przypadkach wspomniane schorzenie kwalifikuje się do leczenia operacyjnego, które polega na rekonstrukcji uszkodzonych więzadeł z wykorzystaniem własnego przeszczepu lub syntetycznego. W określonych przypadkach wskazany może okazać się zabieg artroskopowy.
Należy pamiętać, że w wielu sytuacjach z powodzeniem stosuje się leczenie rehabilitacyjne. Fizjoterapeuta może zastosować szeroką gamę technik terapii manualnej np. techniki z zakresu tkanek miękkich, techniki balansowania napięcia więzadłowego, MET w celu redukcji wzmożonego napięcia mięśni. Terapia manualna korzystnie wpływa również na niwelowanie dolegliwości bólowych oraz wspomaganie odzyskiwania właściwego zakresu ruchu. Rehabilitację z powodzeniem może wzmocnić poprzez aplikację plastrów kinesiotaping ,co wpływa na odciążenie i stabilizacje łokcia.

ZESPÓŁ FAŁDU MAZIOWEGO

Fałdy maziowe stanowią pozostałość po przegrodach, które w okresie płodowym oddzielały jamy stawowe. W obrębie łokcia możemy wyróżnić fałdy: przedni, tylno-boczny oraz tylno-górny. O ile pierwszy z nich najczęściej nie daje patologii, to już dwa pozostałe mogą przyczyniać się do powstawania dolegliwości. Najczęściej podrażnianym fałdem jest fałd ramienno-promieniowy.
Zespół fałdu maziowego najczęściej powstaje w wyniku urazu lub też sumujących się mikrouszkodzeń.

Objawu zespołu fałdu maziowego:

Pacjenci borykający się z powyższym schorzeniem najczęściej skarżą się na ból po stronie tylno-bocznej, tylnej i tylno-przyśrodkowej. Dolegliwości pojawiają się podczas przeprostu, mogą być też obecne przy pronacji i supinacji przedramienia. Pacjenci opisują ból jako ostry, wyraźny. Kolejny objaw stanowi ograniczenie ruchomości.