Rehabilitacja ręki

Rehabilitacja urazów i dysfunkcji w obrębie ręki: zespół cieśni nadgarstka, niestabilność, kciuk narciarza, ganglion

Anatomia nadgarstka

Pod względem anatomicznym budowa nadgarstka wyróżnia się bardzo wysokim stopniem skomplikowania. Nadgarstek składa się z drobnych, różnokształtnych kości ułożonych w dwóch rzędach. Szereg bliższy, biegnący od strony kciuka do małego palca zawiera kość łódeczkowatą, księżycowatą, trójgraniastą oraz grochowatą, zaś na szereg dalszy składa się kość czworoboczna większa, kość czworoboczna mniejsza, kość główkowata, kość haczykowata.

Kości, które budują nadgarstek posiadają po kilka powierzchni stawowych. Łączą się one w szeregach z sąsiednimi kośćmi. Kości te tworzą łuk, który zwrócony jest wklęsłością do strony dłoniowej (tworząc bruzdę nadgarstka). Od strony promieniowej znajdują się guzki kości łódeczkowatej i czworobocznej większej, zaś od strony łokciowej wyróżnimy kość grochowatą i haczyk kości haczykowatej.
Dzięki połączeniom stawowym z sąsiadującymi elementami kostnymi nadgarstek wykazuje dużą ruchomość. Możemy wyróżnić staw: promieniowo-nadgarstkowy, śródnadgarstkowy, stawy międzynadgarstkowe oraz nadgarstkowo śródręczne.

Jak już zostało wspomniane w obszarze nadgarstka występuje bardzo wiele części ruchomych, co wpływa na to, że w jego obrębie dochodzi do licznych, trudno gojących się kontuzji. Centrum rehabilitacji i osteopatii OSTEO-MED oferuje specjalistyczną pomoc w przypadku dolegliwości nadgarstka różnego pochodzenia.

Współpracujemy z cenionymi ortopedami, traumatologami w oparciu o bezpieczne i sprawdzone techniki osteopatyczne i rehabilitacyjne, dzięki czemu jesteśmy w stanie zapewnić Państwu kompleksową opiekę i fachową pomoc.

Najczęstsze dolegliwości nadgarstka:

Zespół cieśni nadgarstkaChoroba de QuervainaGanglion nadgarstkaKciuk narciarzaNiestabilność nadgarstkaUszkodzenia kompleksu chrząstki trójkątnejZespół kanału Guyon'a

ZESPÓŁ CIEŚNI NADGARSTKA

Tematyka zespołu cieśni nadgarstka była przedmiotem naszego wpisu blogowego .
Przypominamy jednak, że jest to schorzenie najczęściej objawia się sporadycznymi incydentami polegającymi na drętwieniu i mrowieniu palców, którym często towarzyszą dolegliwości bólowe.

Wielokrotnie zdarza się, że pacjentom zaczynają wypadać przedmioty z dłoni, bądź też odczuwalna jest niemożność uniesienia np. filiżanki kawy. Wbrew powszechnemu przekonaniu z zespołem cieśni nadgarstka borykają się nie tylko kobiety w ciąży. Schorzenie bardzo często dotyka np. kierowców, kolarzy z uwagi na długotrwałe, specyficzne ułożenie dłoni, wywołujące przeciążenia nadgarstków

Przyczyn zespołu cieśni nadgarstka jest wiele. Do najczęstszych możemy zaliczyć:

  • Stany zapalne w obrębie pochewek ścięgien zginaczy jako odpowiedź na przeciążenia związane z pracą lub aktywnością fizyczną.
  • Dyskopatie szyjne, powodujące ucisk na nerwy w odcinku szyjnym kręgosłupa. Schorzenie w terminologii medycznej często określane jest mianem Double Crush Syndrome.
  • Urazy np. złamanie kości nadgarstka,
  • Niedobór witamin PP, E, B12, B6, B1
  • Ciąża i związane z nią zmiany hormonalne oraz liczne przeciążenia jakich doznaje matka w trakcie pełnienia opieki nad dzieckiem (uciski na nerw pośrodkowy)
  • Inne schorzenia tj. np. borelioza, sarkoidoza, HIV, cukrzyca, amyloidaza

Rehabilitacja cieśni nadgarstka

CHOROBA DE QUERVAINA ( Zespół de Quervaina)

Schorzenie z grupy entezopatii, którego istotą jest zapalenie pochewski ścięgnistej pierwszego przedziału prostowników zawierającego: ścięgna mięśnia odwodziciela długiego i prostownika krótkiego kciuka.

Do głównych przyczyn zapalenia zaliczamy sumujące się przeciążenia i urazy najczęściej jako rezultat wykonywania określonych aktywności sportowych lub zawodowych, których istotą jest mocny chwyt połączony z odwiedzeniem ręki. Do grup w znacznym stopniu narażonych są muzycy, pracownicy manualni, rzeźnicy. Niejednokrotnie zespół de Quervaina występuje u kobiet po ciąży, jako odpowiedź na specyficzne, powtarzające się ruchy związane ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem (stąd często możemy spotkać się z potoczna nazwą „kciuk matki”).

Choroba de Quervaina może rozwijać się samodzielnie, bądź tez być powiązana z innymi nieprawidłowościami tj. np. zespół cieśni nadgarstka, niestabilność nadgarstka czy też trzaskające palce.

Objawy Zespołu de Quervaina

Najbardziej wyraźnym objawem schorzenia są dolegliwości bólowe występujące w okolic podstawy kciuka oraz nadgarstka po tej samej stronie. Niejednokrotnie zauważalny jest obrzęk chorej okolicy. Niektórzy pacjenci zgłaszający się do centrum rehabilitacji i osteopatii Osteo-Med skarżą się również na drętwienia występujące w okolicy kciuka i grzbietowej ręki.

Za taki stan najczęściej odpowiada podrażnienie gałązki powierzchownej co często ma miejsce w sytuacji rozległych zapaleń. Kolejnym objawem związanym z chorobą de Quervaina jest uczucie osłabienia mięśni, a także upośledzenia w zakresie sprawności i ruchomości ręki.

Pod żadnym pozorem nie należy bagatelizować objawów sugerujących na powyższe schorzenie. Zaniedbania bowiem mogą prowadzić do zaawansowanych procesów zapalnych i pogorszenia sprawności ręki. Pogłębiający się proces chorobowy może prowadzić do zwłóknień i uszkodzeń ścięgien. Często zdarza się, że powyższe zaniedbania kwalifikują się jedynie do leczenia operacyjnego co wiąże się z dłuższym procesem rekonwalescencji.

Rehabilitacja zespołu de Quervaina

Postępowanie rehabilitacyjne podejmowane jest we wczesnym stadium choroby, jak również po operacji. Najczęściej stosuje się delikatne, nieinwazyjne techniki terapii manualnej, które stosuje się w celu przywrócenia elastyczności tkanek, ich ruchomości, ja również przywrócenie procesu gojenia.

Osteopata/fizjoterapeuta może wdrożyć ćwiczenia lecznicze polegające na rozciąganiu i rozluźnianiu chorego ścięgna oraz przykurczonej grupy mięśni. Zabieg ten ma na celu poprawę ruchomości i ustawienia stawów kciuka i nadgarstka, jak również czucia głębokiego. Bardzo dobre wyniki uzyskujemy dzięki zastosowaniu neuromobilizacji czyli terapii manualnej, która oddziaływuje na struktury tkanek nerwowych. W leczeniu choroby de Quervaina można także zaaplikować specjalne plastry (kinesiotaping)

GANGLION NADGARSTKA

Ganglion najczęściej występuje w postaci guza, uwypuklenia w cienkiej warstwie tkanki łącznej. W zależności od typu może on składać się z jednej lub większej ilości przestrzeni cystowych, które wypełnione są mieszanką kwasu hialuronowego, mucyną, globulinami oraz albuminami. Należy mieć na uwadze, że istnieje grupa ganglionów, które są ukryte i aby potwierdzić ich obecność niezbędne jest specjalistyczne badanie.

Gangliony najczęściej umiejscawiają się od strony dłoniowej i grzbietowej podstawy kciuka. To zróżnicowane występowanie ma związek z patologiami na poziomie poszczególnych połączeń. Gangliony mogą pojawić się nagle, bądź też rozwijać się powoli.

Gangliony często są odpowiedzią na wcześniej doznany uraz, niemniej jednak niestabilności nadgarstków również nie są obojętne dla procesu tworzenia się ganglionów.

Gangliony mogą powodować nie tylko dolegliwości bólowe, ale również ograniczać zakres ruchu. Czasami gangliony mogą pękać .

Gangliony najczęściej leczy się zachowawczo stosując szeroko pojęte techniki terapii manualnej. Interwencja chirurgiczna podejmowana jest najczęściej w ostrych przypadkach.

Rehabilitacja ganglionu

KCIUK NARCIARZA

Uszkodzenie więzadła łokciowego stawu śródręczno-paliczkowego kciuka potocznie nazywane jest kciukiem narciarza, ponieważ do wspomnianego uszkodzenia najczęściej właśnie podczas jazdy na nartach. Najczęściej kontuzja pojawia się w momencie upadku na nartach z podparciem na kijku. Podczas gwałtownego uderzenia ręka jest zablokowana przez pasek z uchwytem, co z kolei odpowiada za wprowadzenie dźwigni na poziomie kciuka z uszkodzeniem więzadła.

Do podobnych uszkodzeń może dojść również przy okazji uprawiania innych dyscyplin sportowych np. koszykówki, sportów walki, gry w hokeja. Z uwagi na coraz większe zainteresowaniem sportem sukcesywnie wzrasta występowanie powyższego urazu. Zdarza się, że w takich przypadkach konieczna jest interwencja chirurgiczna.

Uszkodzenia więzadła pobocznego łokciowego kciuka możemy podzielić na całkowite i częściowej. Najczęściej występujący typ uszkodzenia polega na zerwaniu części dalszej, z tendencjami do przemieszczania się ku podstawie.

NIESTABILNOŚĆ NADGARSTKA

Ruchy zachodzące w obrębie nadgarstka to zgięcie i wyprost (głównie między szeregiem bliższym a kością promieniową) oraz odchylenie dopromieniowe i dołokciowe. Tylko jeden mięsień przyczepia się bezpośrednio do kości nadgarstka- zginacz łokciowy nadgarstka. Pozostałe ścięgna przebiegają wokół niego i przyczepiają się do kości śródręcza i paliczków.

Poza tym wszystkie ruchu zachodzące w nadgarstku odbywają się w wyniku oddziaływań pośrednich- bez pociągania poszczególnych kości przez ścięgna mięśni. Prawidłowość przenoszenia sił na poziom nadgarstka determinuje sprawny układ połączeń więzadłowych.

Jeśli więc dojdzie do uszkodzenia w obrębie tego skomplikowanego mechanizmu wówczas skutkuje to upośledzeniem funkcjonowania układu, bowiem dochodzi do zwiększenia ruchomości na określonym poziomie i zmniejszenia tym samym stabilności nadgarstka.

Przyczyny niestabilności nadgarstka

Bezpośrednią przyczyną niestabilności nadgarstka jest uraz w obrębie tkanek miękkich, a w szczególności aparatu torebkowo-więzadłowego okolicy nadgarstka. Niestabilność może być również związana z występowaniem wiotkości stawów. Inną przyczynę mogą stanowić sumujące się mikrourazy wynikające z nadmiernej eksploatacji nadgarstka np. u młodych matek czy sportowców.

Niestabilność nadgarstka może objawiać się na różne sposoby, co niestety często może być mylone z innymi patologiami. Do najbardziej charakterystycznych symptomów niestabilności nadgarstka należą charakterystyczne klikania niejednokrotnie połączone z bólem, przeskakiwania oraz nagłe, ostre kłucia przy wykonywaniu pewnych czynności oraz wyraźne osłabienie siły. Niejednokrotnie u pacjentów z niestabilnością nadgarstka pojawia się okresowo ganglion.

Rehabilitacja niestabilności nadgarstka

Rehabilitacja niestabilności nadgarstka uzależnione jest od wielu czynników tj. m.in. występowanie urazu oraz czasu, jaki upłynął od zdarzenia, obecność zmian zwyrodnieniowych, wiek pacjenta.

Podczas rehabilitacji terapeuta kładzie nacisk na ćwiczenia wzmacniające okolicę nadgarstka, kontrolę mięśniową czy też propriocepcję, które powinny poprawić stabilność nadgarstka. Osteopata stosuje szereg technik terapii manualnej oraz tkanek miękkich. Dodatkowo zmienione chorobowo miejsce można okleić specjalnymi plastrami kinesiotaping.

Nadgarstek charakteryzuje się niezwykle skomplikowaną budową. Należy pamiętać, że zaniedbania w jego obrębie mogą mieć dla nas negatywne konsekwencje. Przede wszystkim jeśli niestabilność przejdzie w stan przewlekły, wówczas może okazać się, że jedynym rozwiązaniem jest artrodeza. Każda interwencja chirurgiczna wymaga później indywidualnie dobranej rehabilitacji nakierowanej na powrót do sprawności nadgarstka. Takim scenariuszom w większości przypadków można z powodzeniem zapobiec poprzez odpowiednio wcześnie podjęte postępowanie rehabilitacyjne.

USZKODZENIA KOMPLEKSU CHRZĄSTKI TRÓJKĄTNEJ

Kompleks chrząstki trójkątnej (z ang. skrót TFCC) to grupa tkanek chrzęstno-więzadłowych, które znajdują się w przestrzeni między kością łokciową a kośćmi nadgarstka. Anatomicznie składa się z dysku, więzadła łokciowego nadgarstkowego, więzadła promieniowo-łokciowego grzbietowego i dłoniowego, pochewki ścięgnistej prostownika łokciowego nadgarstka.

Kompleks chrząstki trójkątnej wspiera stabilność stawu promieniowo-nadgarstkowego oraz jest głównym stabilizatorem stawu promieniowo-łokciowego. Dodatkowo odpowiada za prawidłowy transfer sił z przedramienia na nadgarstek.
Jeśli więc dojdzie to uszkodzeń na jego poziomie wówczas na pewno nie pozostaną one obojętne dla funkcjonowania całego łańcucha kinematycznego ręki i przedramienia.

Za uszkodzenia kompleksu chrząstki trójkątnej najczęściej odpowiada kompresyjne obciążenie wywierane na nadgarstek ( szczególnie w odchyleniu dołokciowym). Często dochodzi do niego wskutek upadku na wyprostowaną rękę , urazy typu rotacyjnego oraz ponawiającymi się przeciążeniami osiowymi.

Dodatkowo do urazu TFCC może dojść w odpowiedzi na dystalne złamanie kości promieniowej, łokciowej lub w czasie uszkodzenia stawu promieniowo-nadgarstkowego dalszego.

W grupie ryzyka na występowanie uszkodzeń kompleksu chrząstki trójkątnej znajdują się sportowcy, najczęściej związani z takimi aktywnościami jak: gimnastyka, skoki do wody oraz sporty z wykorzystaniem rakiet.

Uszkodzenie kompleksu objawia się bólem okolicy bocznej bruzdy nadgarstka po stronie palca małego, najczęściej przy charakterystycznych czynnościach, w których zachodzi odchylenie dołokciowe, odchylenie dopromieniowe, podparcie. Niejednokrotnie opisanemu uszkodzeniu towarzyszy uczycie przeskakiwania i trzaskania podczas wykonywania ruchów.

Rehabilitacja kompleksu chrząstki trójkątnej

ZESPÓŁ KANAŁU GUYON’A

Do ucisku nerwu w kanale Guyon’a najczęściej dochodzi w wyniku ucisku bezpośredniego miejsca jego przebiegu. Najczęściej następuje to przy wykonywaniu takich czynności jak poruszanie się o kulach, jazda na rowerze, jazda samochodem, podnoszenie ciężarów oraz chwytanie, przykręcanie itp.

Cieśń kanału Guyona najczęściej objawia się osłabieniem zręczności ręki. Często pacjentom towarzyszą dolegliwości bólowe i parestezje w okolicy kłębika, palca V i części łokciowej palca IV. Dodatkowo występuje osłabienie odwodzenie i przywodzenia palców oraz osłabienie przywiedzenia i zgięcia kciuka.

.